Türk Edebiyatının önde gelen isimlerinden Orhan Kemal, toplumcu gerçekçi eserleriyle tanınmaktadır. Yazarın Cemile isimli romanı, bir dokuma fabrikasındaki işçi – işveren ilişkisi etrafında toplumsal sorunlara dikkat çekmektedir. Yazarın bu romanından 13 alıntıyı sizlerle paylaşıyor, keyifli okumalar diliyoruz!
- “Evler… Yan yatmış, diz çökmüş, bağdaş kurmuş, kapaklanmış, yahut tam yuvarlanacakken tutunuvermiş evler, işçi evleri.” (s. 7)
- “Belasını o, ekmekleriyle oynadığı işçilerden bulacak. Yazık günah değil mi şu ana kuzularına? On iki saat ayaküstü çalışmak kolay mı?” (s. 16)
- “..Siz Numan Bey’den daha mı eyi bileceksiniz?” diyordu. “Herif ne Avrupa’sını kodu gezmedik, ne Emelike’nini…”
İşçiler, “Onun Avrupa’yı, Amerika’yı gezmesi, babasının bayraktar olmasından bize ne? Biz ekmeğimizi biliriz.” diye söylendiler. (s. 21) - “İnsan insana lazım olur.” (s. 68)
- “Okumasınlar efendim,” diye bağırmıştı. Benim çocuklarım da okuyup yüksek tahsil görmeyiversinler, kıyamet kopmaz ya! Hem okuyup da ne olacak? Gözleri açılıp, hisleri incelip, etrafın çirkinlikleri karşısında adım başı üzülmektense, neme lazımcı birer küçük meslek sahibi olup çoluk çocuklarının ekmeğinden başkasını düşünmeyi bilmesinler daha iyi!” (s.27)
- “Evlatlarımı başkaları karşısında el ovalamaya mahkum birer sünepe görmektense, ölmeyi tercih ederim.” (s. 27)
- “Katipse, gene cevap veremiyordu. ‘Sünepe!’ diye düşündü. Başkalarının karşısında el ovalayıp susmaya, haksızlıklar karşısında susmaya, vicdanı konuşmasını emrettiği halde susmaya, küfre karşı bile susmaya, velhasıl 24 lira 95 kuruşun hatrı için, en susulmaması gereken haller karşısında bile susmaya mecbur bir sünepe!” (s. 28)
- “Boşnakça bir halk türküsüydü bu. Bu türküde bir Avşar kilimindeki renklerin cümbüşü vardı. Bu türküde hasret vardı, bu türküde arzu, bu türküde aşk… Bu türkünün motifleri Hint’te, Çin’de, Kazablanka’da, New York’ta, Po Vadisi’nde, Güney Amerika bozkırlarında, Orta Anadolu’da da vardı. Bu türkü insanlığın hasretlerini, arzularını belirten nakışlarla işli bir türküydü.” (s. 76)
- “Allah seni inandırsın Cemka, seni gördükçe öleceğimi unutuyorum!” (s. 77)
- “Bizim gibi gece gündüz çalışsınlar da görelim. İşten baş mı kaldırabiliyoruz? Öyle olduğu halde, sırası geliyor iki lirayı iki kardeş zor tutuyoruz.” (s.81)
- “Biz de ağzımızın tadını biliriz. İnsanı insan eden paradır. Paran yok mu? Senden rezil, senden adi kimse yok.” (s. 81)
- “… Fakirlik, ah fakirlik! Herkesin gücü bize yetiyor.” (s. 84)
- “İçten, ta içten kopup gelen inancın feryadı cevapladı:
“Aldatıldık!” (s. 147)
Cemile – Orhan Kemal
Everest Yayınları, 99.Baskı


