Caz müzik daha çok yavaş parçalardan oluşmasından dolayı sahip olduğu yörenin özelliklerini taşır. Caz müzik ilk olarak Güney ABD’de 1900’lü yıllarda çıkarılmış ve geliştirilmeye başlanmış bir müzik türü olarak karşımıza çıkmaktadır. Kelime anlamı enerjik, ruhani ve titreşimli gibi anlamlara geldiği de belirtilmektedir.
Aykırılığın, isyanın ve başkaldırının müziği olduğu ifade edilen caz türü; kıvrak ezgileri, heyecan veren alt yapısı, ruha hitap eden coşkulu tarzıyla romantizmin ve aşkın da sembolü olarak kabul ediliyor.
Caz müzik kimi kişilerin özel ilgi alanı olmasından dolayı tutkunu olduğu kimi kişilerin ise anlamadıklarını düşündüğünden dolayı uzak durduğu bir müzik olarak karşımıza çıkmaktadır. Caz müzik her şeyin dışında çıktığı yıllardan itibaren diğer müziklere nazaran daha yoğun duyguları içerisinde barındırarak bu duygularla müziği de şekillendirmeye devam etmektedir.
Biz de caz müzik denince akla gelen duayen isimlerin bazı parçalarını sizler için derledik.
George Gershwin – Rhapsody in Blue
1924 yılında modern müzikte yeniyi arayan Gershwin, klasik ve caz müziğin gerçekleşen ilk valsini yaratmayı başarmıştır. Rhapsody in Blue‘nun şarkısının ortaya çıkması, daha geniş kitlelerin opera ve klasik müziği anlamalarını kolaylaştırmak için bulunmaya çalışılan bir kültürel basamak arayışı olmaktadır.
Louis Armstrong / A Kiss to Build a Dream On
Caz tarihinin en önemli müzisyenlerinden biri de Louis Armstrong‘dur. Satchmo veya Pops lakaplarıyla anılan ve jaz müziğin oluşumunda önemli katkısı olan isimlerden biridir. Etkileyici kişiliği, pürüzlü sesi ve ikonik trompet çalışı ile Armstrong, müziğin sadece kolektif bir atışma ile değil solo performansla da yüceltileceğini dönemi içerisinde kanıtlamıştır. 1925-1928 seneleri arasında grubu Louis Armstrong’s Hot Five and Seven ile 55 plak kaydetti. Anlamsız hecelerle söylenen scat’e de popülerlik kazandıran ve Ella Fitzgerald gibi vokalistlerin tanınmasında da etkisi büyüktür.
Duke Ellington
1920’lerin orkestral caz formunun ilk ve gerçek ismi, Duke Ellington olarak anılmaktadır. Enstrümantal tınılara ve renklere olan derin hissi ve ileriye dönük sıra dışı armonik algısı, müzikal formu genişletmedeki becerisinin en önemli bileşenleri olarak kabul edilmektedir. Önceki dönemlerde denenmeyen birden çok notayı aynı anda basarak oluşturduğu çift tonlu ses, jaz dönemindeki başarısının kanıtıdır. 3000’i aşkın eser ile Caz tarihine önemli eserler bırakmıştır.
Charlie Parker ve Dizzy Gillespie
Melodik bir yapının dışında harmonik bir yapı üzerine kurulan, hızlı tempo ve doğaçlama ile karakterize edilen bebop stilini ortaya çıkaran isimler olarak anılmaktadır. Charlie Parker ve Dizzy Gillespie‘dir. Bu yeni gelişen stil ile birlikte ve müziği dansla özdeşleşen bir çağı da başlatmış olarak karşımıza çıkıyor. II. Dünya Savaşı’ndan evlerine dönen askerlerin çoğu cazın artık dans etmek için icra edilmemesinin şaşkınlığını da yaşamaktadır.
Miles Davis
Bebop’tan füzyon dönemine, caz müziğin hemen her çağı içinde yaşamsal bir rolü olan olan Miles Davis, bir dönem Charlie Parker’ın grubunda çalarak, bebop dönemini beslemiştir. Daha sonraki süreçlerde Prestige firması çatısı altında hard bop çağını tanımlayan plaklar kaydederken So What ve Milestones gibi parçaları ile modal cazın öncülüğünü yapmıştır. Batı yakasının cool caz sahnesinde yer alan tek hard bop müzisyeni olarakta karşımıza çıkmaktadır. Füzyon caz ile içli dışlı olmuştur ve en güzel örneklerini Bitches Brew ve In A Silent Way kayıtları ile vermiştir. Caz müziğin ruhunda taşıdığı sürekli değişimi ve evrimi müziği ile en iyi yansıtan isimlerden biri olarak karşımıza çıkmaktadır.
John Coltrane
John Coltrane, günümüz modern cazı üzerinde büyük etkisi bulunmaktadır. Çalış stili ve geliştirdiği özgün yeni metotlarıyla diğerlerinden kolayca ayrılmaktadır.
Kamasi Washington
Cazın genç jenerasyonla yeniden bağ kurmasının nedenlerinden biri, The Epic’tir. Çaldığı saksafondan yayılan ustalıklı melodi, jazın tarihsel düzlemde yaşanan gelişmeler ile bütünleştiğini ve bu gelişmelere verdiği tepkinin ne kadar zengin sonuçları doğurduğunun bir göstergesidir.
Makaya McCraven
Paris’te doğan ve Amerika’da büyüyen besteci Makaya McCraven, groove-yönlü avangard cazı hip-hop tavırla birleştirerek çalarak cazın geleceğini belirleyen isimlerden sadece bir tanesidir. Doğaçlama yeteneği ile üç canlı kayıt albüme imza atan McCraven’in hedefi müziği sosyal olarak meydan okunan bir platform haline dönüştürmektir.
KAYNAKÇA
- https://www.kazu.org/arts/2020-02-03/black-brown-and-beige-duke-ellingtons-historic-jazz-symphony
- https://www.akbanksanat.com/blog/caz-ve-klasik-muzik-arasindaki-uyumu-yakalayan-10-efsane-isim
- https://www.axe.com/tr/ilham/kultur/jazz-muzik-hakkinda-her-sey.html
- https://kulturveyasam.com/caz-muzikle-ilgili-en-temel-bilgiler/
