Cahil Filozof, François Marie Arouet tarafından 1766 yılında yayımlanan bir kitaptır. François Marie Arouet kitaplarında Voltaire mahlasıyla kendinden bahseder. Voltaire, 1694 yılında Fransa’da dünyaya gelmiştir. Fransız Devrimi ve Aydınlanma hareketine düşünce yapısıyla büyük katkıda bulunmuştur. Din üzerine yaptığı araştırmaların yanı sıra felsefeye olan ilgisi doğrultusunda felsefi yazılarıyla ün kazanmıştır. Cahil Filozof kitabında ise Voltaire mahlaslı yazarın dünya görüşünü felsefi açıdan şekillendirme yolları ve aşamaları anlatılmaktadır. Değişen ve felsefeyle harmanlanan dünya görüşü, çoğu bireye yaşam ile ilgili öğüt vermektedir.
- Etrafımı saran her şeyin kölesi olan ben, işe kendi kendimi aramakla başlıyorum.(s.2)
- İçimdeki bu güç, artık daha fazla gelişemeyip her gün azalacağı ana kadar artmaya devam ediyor. Düşünce üretme yetisi de aynı şekilde vadesi dolana kadar gelişiyor ve daha sonrasında farkına varmadan kademe kademe sönüp yok oluyor.(s.2)
- Fakat nasıl ki Raffaello ve Michelangelo fırçalarıyla ve renkleriyle doğmadılarsa, bizler de fikirlerle doğmadık.(s.3)
- Görünüşe bakarak ne keşfedersek keşfedelim, o altta duran şey hala keşfedil
memiş olacak. Aynı nedenden ötürü tinin ne olduğunu da kendi kendimize asla öğrenemeyeceğiz.(s.8) - Nedensiz hiçbir şey yoktur.(s.12)
- Düşüncelerim zorunlu olarak beynime giriyor. O halde bu düşüncelere bağlı olan iradem nasıl özgür olabilir? (s.13)
- Gerçek anlamda özgür olmak muktedir olmaktır. İstediğimi yapabilmek, işte benim özgürlüğüm budur. Faka istediğimi istemek benim için zorunludur.(s.13)
- İnsan kendi iradesiyle hareket ettiğinde fail, düşünceleri kabul ederken edilgendir.(s.14)
- “Ducunt volentem fata, nolentem trahunt” Kader kabullenenleri yönlendirir, direnenleri sürükler. (s.15)
- Hiçbir şey hiçlikten gelmez ve hiçbir şey hiçliğe dönmez. (s.15)
- Her eser bir işçiyi işaret eder.(s.17)
- Tek bir atomun varlığı, bana göre, varoluşun sonsuzluğunu kanıtlamaktadır. Fakat hiçbir şey bana hiçliği kanıtlamamaktadır. Ne yani? Bugün bir şeyler olan uzayda dün hiçbir şey yok muydu? (s.21)
- Doğaya hükmeden iki zıt güç tahayyül ediyoruz. (s.23)
- Tanrı olarak adlandırdığımız zorunlu töz düşünce ve maddedir.(s.25)
- İnsanlar metafiziğe göre değil, adetlere göre hareket eder.(s.30)
- Evrensel bir faydası bulunmayan, sıradan insanların erişimine açık olmayan ve düşünme yeteneklerini en çok çalıştıran kişilerin bile anlamadığı şeyler insanlık açısından gerekli değildir.(s.33)
- İlahiyata dair hiçbir şey bilmeyen insanlar, haklı ve haksıza dair kabaca bir kavrama sahiptirler ve hepsi de bu kavramı aklın gelişmeye başladığı yaşta edinmiştir.(s.43)
- Gelişmiş ahlaki prensiplerle doğmadığımız da bir o kadar açıktır. Aksi takdirde bütün bir milletin her bir bireyinin kalbine yazılmış bir ahlak prensibini reddetmesi nasıl mümkün olurdu? (s.49)
- Kong Fuzi hiçbir zaman kendimize yapılmasını istemediğimiz bir şeyi başkalarına yapmamamız gerektiğini söylemez. Bu, kötülüğü yasaklamaktan başka bir şey değildir. Kong Fuzi bundan daha fazlasını yapar ve iyiliği öğütler: “Sana nasıl davranılmasını istiyorsan başkalarına da öyle davran.” (s.57)
- Kaos bütün varlıkların ilki olarak yaratıldı.(s.58)
- Bütün filozoflar farklı dogmalara sahip olduğuna göre, dogma ile erdemin tamamen heterojen bir yapıda olduğu açıktır. (s.62)
Cahil Filozof, Voltaire
İş Bankası Yayınları
