Üzerinden yıllar geçmesine rağmen dillerden düşmeyen bir parça hâlini almış olan Halellujah, hem seslendirenler hem de dinleyenlerde bıraktığı etkiyle eskimeyen şarkılardan biri olmuştur. Bazen hüzünlü anlar sonrasında bir durak, bazen de sadece huzur bulunacak bir kapı haline gelen bu şarkı, farklı yorumlarıyla bizleri farklı dünyalara davet ediyor.
Gelin birbirinden farklı beş yorumuyla bu şarkının derinliklerine inelim.
Leonard Cohen – Hallelujah
Yazımıza ilk olarak şarkının sahibiyle başlamamızın sebebi, aslında şarkıda vermek istediklerini anlayabilmek. Zira Cohen bu ünlü şarkıda Eski Ahit‘e göndermeler yapıyor. Çok anlamlılığıyla Cohen’in söz yazarlığındaki şairaneliği de kanıtlayan bir parça aslında Hallelujah.
Eski Ahit‘te yer alan hikâyelere şarkıdaki sözleriyle göndermeler yapan Cohen, “Bir otel odasında halının üstüne iç çamaşırlarımla oturmuş kafamı yere vurarak ‘bu şarkıyı bitiremiyorum’ diye bağırdığımı hatırlıyorum.” der şarkı hakkında.
You saw her bathing on the roof
(Onu çatıda banyo yaparken gördün)
Her beauty and the moonlight overthrew you
(Onun ay ışığındaki güzelliği ayaklarını yerden kesti)
Cohen’in burada Davud‘un, bir gün sarayının çatısına çıktığında meşhur Batsheba‘yı yıkanırken görmesine bir göndermedir. Davud, onu arzulayıp kocasını öldürür.
And she tied you to her kitchen chair
(Seni bir sandalyeye bağladı)
And She broke your throne and she cut your hair
(Tacını kırdı, saçlarını kesti)
And from your lips she drew the Hallelujah
(Ve dudaklarından Yakarışı aldı)
Burada ise Samson‘u konu alır. Samson’un gücünün tılsımı saçlarındadır, insanüstü gücü saçları kesilince yok olacaktır. Sevgilisi Delilah, Samson uyurken saçlarını kestirir ve ona ihanet eder. Böylece Samson, tutsak edilir.
But remember when I moved in you
(Ve hatırlıyorum sana sığındığım zamanlar)
And the holy dove was moving too
(Kutsal güvercin de hareket ediyordu)
And every breath we drew was Hallelujah
(Ve aldığımız her nefes bir Yakarış’tı)
Burada ise İncil’e yapılan bir gönderme görüyoruz. Kutsal Ruh İncil’de, İsa’nın vaftiz edilirken Tanrı’nın gökten bir güvercin formunda kanatlarını açarak İsa’nın onun oğlu olduğunu haber vermesi şeklinde geçer.
1. Bob Dylan
Cohen’in zihninden kelimelere dökülen bu parça Bob Dylan‘ın sesiyle birleşince bir şaheser niteliğine bürünüyor adeta. Aslında şarkıyı dinlerken Cohen ve Dylan ayrımını da rahatlıkla anlayabiliyoruz. Dylan’ın folk ve rock n roll tarzı bu şarkıya farklı bir bakış açısı getirmiş desek yeridir.
Cohen’de daha yavaş dinlediğimiz bu parça Bob Dylan ile birleştiğinde gerçek bir yakarış oluyor aslında. Dylan sözleri öylesine benimsemiş ki şarkıyı söylerken yaşatıyor ve bizleri de bu deneyime ortak ediyor.
Well Your faith was strong but you needed proof
(İnancın güçlüydü ama kanıt istiyordun)
2. Jeff Buckley
Bu beş yorum arasında nahif sesiyle bizleri bambaşka dünyalara götüren Jeff Buckley‘e yer vermesek olmazdı. Cohen adeta şarkıyı yazarken Jeff Buckley’nin sesine uydurmuş desek yalan olmaz.
Şarkıyı Cohen’den alıp başka bir duyguya boğan Buckley, her kelimesiyle bizleri hüzünlendirirken sonsuzlukta akıp gittiğimizi hissediyoruz adeta. Jeff Buckley sesiyle bizi zamansızlığa sürüklüyor ve bu yedi dakika içinde dünyadan koparak başka bir evrene kapı aralıyoruz.
And it’s not a cry that you hear at night
(Ve bu gece duyabileceğin bir haykırış değil)
It’s not somebody who’s seen the light
(Işığı görmüş birisi değil)
It’s a cold and it’s a broken Hallelujah
(Soğuk ve kırık bir Yakarış’tır)
3. Boyce Avenue
Seçtiğimiz beş yorum arasında belki de en tatlısı diyebiliriz bu cover için. Her bir notasıyla insanın içine işleyen bu yorum, Buckley ve Cohen tarzından daha farklı hissettiriyor. Ancak bu, daha huzurlu diyebileceğimiz bir fark.
Şarkının bir yakarış olduğunu düşündüğümüzde bu yakarışın, bu yorumla birlikte kendi içimizde, çok derinlerimize yapılan bir yakarış gibi hissettirdiğini söylemeden edemeyeceğiz. Soft bir havayla şarkıyı harmanlayan Boyce Avenue, bizlere müzik şöleni sunuyor adeta.
And every breath we drew was Hallelujah
(Ve aldığımız her nefes bir Yakarış’tı)
4. Damien Rice
Yaptığı her işle adından söz ettirmeyi başaran, şarkılarına hislerini geçiren İrlandalı sanatçı Damien Rice, bu yorumuyla da dinleyenleri mest etmeyi başarıyor. Cheers Darlin’, Delicate gibi insanın kalbine işleyen şarkılara imza atan sanatçının Hallelujah yorumu ise şarkıyı tıpkı kendi uzvuymuş gibi yorumluyor.
Coverların güzelliği seslendiren sanatçının ortaya koyduğu yorumdan gelir diyebiliriz. Bu nedenle bazen bazı coverlar orijinalinden daha güzel hâle gelir. Çünkü yorumlayan sanatçı kendinden bir şeyler koymuştur. Orijinalinden güzel mi bilemeyiz ama Rice’ın coverı da kesinlikle kendinden izler barındırıyor.
And Love is not a victory march
(Aşk zafer kazanılacak bir yürüyüş değil)
5. Theory Of A Deadman
Listemizde yer verdiğimiz son yorum ise bir rock grubundan. Oldukça sakin olan bir şarkıyı orijinaline sadık kalarak yeniden söyleyen Theory Of A Deadman, ince detaylarıyla bizlere şarkıyı hissettiriyor adeta.
Şarkıyı dinlerken yalnızlığınızla barışıp hayata dönüyorsunuz. Kendinizi ve hayatınızı sorguluyorsunuz. Tyler Connolly‘nin enfes vokaliyle huzurla doluyorsunuz. Ancak bu yorumu etkileyici yapan şeyler yalnızca bunlar değil, aynı zamanda video klibi. Çoğu dinleyiciyi kalbinden vurup duygulandıran bu klip, Tyler ve kedisi arasındaki bağı anlatıyor. Bu enfes şarkının binlerce yorumu ve binlerce söyleniş tarzı var ancak bu yorumun bir kediye olması, bu yorumu bir başka kılıyor.
Kaynakça:
Brandt, Per Aage, and Ulf Cronquist. “Hallelujah–Leonard Cohen’s song in the perspective of a semio-cognitive poetics.”
Spinditty. “The Meaning and History of the Song “Hallelujah” by Leonard Cohen”. Web. 15.11.2023
