“Sadece olağanüstü insan yapımı keşiflerin daha sonra bu kadar kolay ve basit görünmesi garip.”
-George C. Lichtenberg
Hiç bir anda gelen farkındalıkla kendinizi ve çevrenizi sorguladınız mı? Bu evren nasıl işliyor, bu makineyi kim düşünmüş, ben şu an neden böyle davranıyorum? Siz düşünmediniz belki ama “bilim insanları” düşündüler ve düşünmeye devam ediyorlar. Bize basit gibi görünen bu buluşların, teorilerin ve başarıların arkasında hayatlarını bunlara adamış çalışkan ve mücadeleci bilim insanları var. Bu sebepledir ki bilim insanlarının hayatlarını anlatan filmler, hayranlık uyandırıcı oldukları kadar ilham vericiler. Siz de bilim insanlarını tanımak ve onları hatırlayarak minnettar olmak belki biraz da motive olmak isterseniz listemizdeki filmler tam size göre!
Agora (2009)
IMDB: 7.1
Alejandro Amenábar‘ın yönettiği İngiliz-İspanyol yapımı Agora, MS. 4.yüzyılda yaşayan ve bilinen ilk kadın matematikçi, astronom ve filozof olan Hypatia‘nın (Rachel Weisz) hayatını beyaz perdeye taşıyor. Kepler’den yüzyıllar önce Dünya’nın yörüngesinin elips olduğunu ortaya atacak kadar zeki ve güzelliğiyle dillere destan olan Hypatia, İskenderiye Kütüphanesi’ndeki Platon Okulu’nda dersler verir. O zamanlar, Roma İmparatorluğu hakimiyeti altındaki İskenderun‘da Hristiyanlar, Paganlar ve Yahudiler anlaşmazlıklar içinde beraber yaşamaktadırlar. Zamanla Hristiyanların şehirde hakimiyetinin artar, bir Pagan olan Hypatia‘nın hayatı, fikirlerinin şehirde yayılmasıyla tehlikeye girer. Film, Hypatia’nın hayatını anlatırken dini baskının bilim üzerindeki yıkıcı etkisini bir kez daha gözler önüne sermektedir.
Kinsey (2003)
Bill Condon‘un yönettiği ve senaristliğini üstlendiği Kinsey, insan cinselliği araştırmalarında öncü olan Alfred Kinsey‘in (Liam Neeson) hayatını beyaz perdeye taşıyor. Alfred Kinsey Jr., zorba ve dindar babası Profesör Alfred Seguine Kinsey’nin eleştirilerine rağmen küçük yaşlardan itibaren biyolojiyle ilgilenir ve Harvard Üniversitesi mezunu bir zoolog olur. Indiana Üniversitesi’nde biyoloji profesörü olarak işe alınır ve öğrencisi olan Clara McMillen’la (Laura Linney) tanışır, evlenir. Eşiyle cinsel ilişkilerinde problemleri olan Alfred Kinsey, safra eşekarıları üzerinde çalışırken öğrencilerinden cinsellik üzerine aldığı sorular sonrasında insan cinselliği hakkında klinik araştırmaların eksikliğini fark eder ve bu alana yönelir. 1948 yılında yazdığı “Erkeklerde Cinsel Yaşam” adlı kitabıyla bir tabu olan cinselliği ele alışı Amerika’da adeta bir atom bombası etkisi yaratır.
Infinity (1996)
IMDB: 6.1
Richard P. Feynman‘ın kendi hayatını anlattığı “Eminim Şaka Yapıyorsunuz Bay Feynman” kitabından sinemaya uyarlanan, Matthew Broderick‘in yönettiği ve Richard Feynman’a hayat verdiği Infinity, Nobel ödüllü fizikçi Richard Feynman’ın gençlik yıllarını ve tüberküloz hastası Arline Greenbaum’la (Patricia Arquette) aşkını konu ediyor.
Einstein and Eddington (2008)
IMDB: 7.2
Philip Martin‘in yönettiği, BBC ve HBO‘nun yapımcılığını üstlendiği televizyon filmi Einstein and Eddington, iki bilim insanının modern fiziği inşa eden ilişkisini anlatıyor. Sıkı bir Newtoncu olan İngiliz fizikçi Arthur Eddington, Albert Einstein‘ın “genel görelilik teorisi”ni çürütmesi beklenirken fiziksel deneylerle kanıtlayan ilk fizikçi olarak Einstein’ın fikirlerinin dünyaya yayılmasını sağlar. BAFTA adaylığı bulunan film, iki bilim insanının hayatını anlatırken dönemin İngiltere-Almanya ilişkisinin bilime olan etkisini de ekranlara taşıyor.
Radioactive (2019)
IMDB: 6.2
Marjane Satrapi‘nin yönettiği Radioactive, iki dalda birden Nobel Ödülü’ne layık görülen tek bilim insanı olan Marie Curie’nin (Rosemund Pike) dünyayı değiştiren buluşunun hikayesini anlatıyor. Marie Curie, kendisi gibi bilim insanı olan eşi Pierre Curie(Sam Riley) ile beraber radyoaktiviteyi keşfeder. Eşinin vefatından sonra da çalışmalarına devam eden Marie Curie, bilim dünyasında ve 20. yüzyılda bir kadın olmanın zorluklarıyla mücadele eder. Film izleyenlere; bir bilim insanının öyküsünden daha fazlasını sunuyor; izleyenleri, radyoaktiviteyi ve yıkıcı etkilerinin bilimi, 20.yüzyılı ve dünyayı nasıl değiştirdiğine dair tarihi bir yolculuğa çıkarıyor.
The Current War (2017)
IMDB: 6.5
Alfanso Gomez-Rejon‘un yönettiği The Current War, tarihin elektrik devleri Thomas A. Edison (Benedict Cumberbatch) ve George Westinghouse‘un (Michael Shannon) rekabetlerini beyaz perdeye taşıyor. Elektrik ampulünün icadı sonrasında, üç bilim insanı dünyayı hangi akımın aydınlattığına dair büyük bir yarışa girerler. Thomas Edison doğru akımı savunurken George Westinghouse ve destekçisi Nikola Tesla (Nicholas Hoult) alternatif akımı savunmaktadır. 19. yüzyılın sonundan günümüze uzanan bilim tarihinin en önemli savaşında tarafınızı belirlemek için bu filme bir şans vermelisiniz!
Temple Grandin (2010)
IMDB: 8.2
Mick Jackson‘ın yönettiği, HBO’nun yapımcılığını üstlendiği televizyon filmi, otistik bir kadın olan Temple Grandin‘in (Claire Danes) hayvancılık endüstrisinin en iyi bilim insanlarından birisi olma serüvenini ekranlara taşıyor. 2 yaşında otizm tanısı alan Temple Grandin, ailesinin desteğiyle iyi bir eğitim alarak psikoloji diploması aldı. Hayvanları seven bir çocuktu; hayatının erken dönemlerinde, teyzesinin sığır çiftliğinde vakit geçirdiği zamanlarda özel olarak sığırlarla ilgilenmeye başladı. Hayvan bilimi üzerine yüksek lisans yaptı. Büyük hayvan mezbahalarında çalışmaya başladı, sığırların yaşam şartlarını iyileştirme konusunda danışmanlık yaptı. 2010 yılında Time 100 listesinde yer alan Temple Grandin, otistik çocukları sakinleştirmek için kullanılan hug box (sarılma kutusu) adlı bir cihaz geliştirdi. Film 15 dalda Emmy’ye aday gösterilirken, Claire Danes filmdeki performansıyla “Mini Dizi ya da Filmlerde En İyi Kadın Oyuncu” ödülünü kazanmıştır.
The Man Who Knew Infinity (2015)
IMDB: 7.2
Robert Kanigel‘in aynı adlı romanından uyarlanan, Matt Brown‘un yönettiği The Man Who Knew Infinity, Hint matematikçi Srinivasa Aiyangar Ramanujan‘ın (Dev Patel) hayat hikayesini anlatıyor. Hindistan’ın Madras kentindeki yoksul çocukluğuna rağmen matematik tutkusunun peşinden koşar. Dinsel sebeplerden ötürü kendisine karşı çıkan ailesini ikna eder ve eşini arkasında bırakarak Birinci Dünya Savaşı sırasında, Cambridge Üniversitesi’ne girer. Profesör G. H. Hardy‘nin (Jeremy Irons) rehberliğinde Iyengar matematiksel teorinin öncülerinden biri olur.
The Theory of Everything (2014)
IMDB: 7.7
James Marsh‘ın yönettiği The Theory of Everything, Stephen Hawking‘in (Eddie Radmayne) eşi Jane Wilde (Felicity Jones) ile ilişkisi üzerinden yaşam mücadelesini ve başarılarını beyaz perdeye taşıyor. Kuantum fiziği ve kara delikler üzerine geliştirdiği teorilerle Einstein’dan sonra dünyaya gelen en parlak teorik fizikçi olarak kabul edilen Stephen Hawking’e 21 yaşında ölümcül bir hastalık olan ALS tanısı konulduktan sonra sadece 2 yıl ömür biçilir. Hastalık Stephen ve Jane aşkına engel olamaz ancak hastalık ilerledikçe ilişkilerinde önemli karar almaları gerekir. Film, 5 dalda Oscar’a aday olurken Eddie Radmayne, En İyi Erkek Oyuncu dalında hem BAFTA‘da hem de Oscar‘da ödül kazanmıştır.
A Beautiful Mind (2001)
IMDB: 8.2
Slyvia Nasar‘ın Pulitzer Ödüllü kitabından uyarlanan, Ron Howard‘ın yönettiği A Beautiful Mind, Nobel Ekonomi Ödüllü matematikçi John Forbes Nash‘ın (Russel Crowe) konu ediyor. Kazandığı bir burs sonucu Princeton Üniversitesi’nde doktora eğitimine başlayan Amerikalı matematikçi; 21 yaşında yazdığı, daktilo yazımıyla 27 sayfa, bugünse dijitalde 8 sayfa doktora tezi Oyun Teorisi‘yle matematik dünyasında tanınır hale gelir. Zamanla şizofrenik belirtiler göstermeye başlayan John Nash’in delilik ile dahilik arasındaki ince çizgide geçen hayatını anlatan filmin 4 dalda Oscar ödülü bulunuyor.
The Imitation Game (2014)
IMDB: 8.0
Andrew Hodges‘ın “Alan Turing: The Enigma” kitabından uyarlanan, Morten Tyldum‘un yönettiği The Imitation Game, İngiliz matematik dehası Alan Turing‘in (Benedict Cumberbatch) hayatını konu ediyor. Alman Enigma kodunu çözen Alan Turing ve arkadaşları, İkinci Dünya Savaşı‘nın iki yıl daha erken bitmesini sağlayarak milyonlarca insanın hayatını kurtardılar. Bugünkü bilgisayarların atası Turing Makinesi‘nin mucidi olan matematikçinin dehasını ve zorlu özel yaşamını beyaz perdeye taşıyan filmin, Oscar’da En İyi Senaryo Uyarlaması dalında bir ödülü ve 8 adaylığı bulunuyor.
Hidden Figures (2016)
IMDB: 7.8
Margot Lee Shetterly‘nin aynı isimli kitabından uyarlanan, Theodore Melfi‘nin yönettiği Hidden Figures, Katherine Johnson (Taraji P. Henson), Dorothy Vaghuan (Octavia Spencer) ve Mary Jackson‘ın (Janelle Monae) mücadele ve başarı dolu hayat hikayelerini anlatıyor. Soğuk Savaşı’n en yoğun yaşandığı Uzay Yarışı‘nda; ABD, Dünya yörüngesine ilk astronotunu çıkararak büyük bir başarı elde eder. Üç Afro-Amerikan kadın matematikçi, NASA’nın bu tarihi operasyonununda baştan sona kritik roller üstlenmelerine rağmen çok az tanınmaktadırlar. Üç dalda Oscar ödüllü film, bu kadınların 1960 Amerikası‘nda siyah-beyaz ayrımcılığına ve cinsiyet rollerine karşı verdikleri mücadelelerini anlatırken, gizli kalmış hikayelerini gün yüzüne çıkarır.
Kaynakça
www.imdb.com/list/ls066006615/?sort=moviemeter,asc&st_dt=&mode=detail&page=1 Biographical-Scientists and Inventors.IMDB.Web,12.03.2023.
www.imdb.com/title/tt1186830/ Agora.IMDB.Web,12.03.2023.
www.imdb.com/title/tt0116635/ Infinity.IMDB.Web,12.03.2023.
www.imdb.com/title/tt0995036/ Einstein and Eddington.IMDB.Web, 12.03.2023.
www.baskasinema.com/filmler/radioactive/ Radioactive.Başka Sinema.Web,12.03.2023.
www.imdb.com/title/tt6017756/ Radioactive.IMDB.Web,12.03.2023.
www.imdb.com/title/tt2140507/ The Current War.IMDB.Web,11.03.2023.
www.imdb.com/title/tt1278469/ Temple Grandin.IMDB.Web,11.03.2023.
www.biography.com/activist/temple-grandin Temple Grandin.Biography.Web,11.03.2023.
www.imdb.com/title/tt0787524/ The Man Who Knew Infinity.IMDB.Web,11.03.2023.
tr.wikipedia.org/wiki/Srinivasa_Aiyangar_Ramanujan Vikipedi.Web,11.03.2023.
www.imdb.com/title/tt2980516/ The Theory of Everything IMDB.Web,11.03.2023.
www.beyazperde.com/filmler/film-28384/ Akıl Oyunları.Beyazperde.Web,10.03.2023.
tr.wikipedia.org/wiki/John_Forbes_Nash_Jr. John Forbes Nash.Vikipedi.Web,10.03.2023.
www.imdb.com/title/tt2084970/ The Imitation Game.IMDB.Web,10.03.2023.
www.imdb.com/title/tt4846340/ Hidden Figures.IMDB.Web,10.03.2023.
www.imdb.com/title/tt0362269/ Kinsey.IMDB.Web,15.03.2023.
newatlas.com/50-most-valuable-scientific-books-and-manuscripts/45781/#gallery:1 The world’s most valuable scientific books and manuscripts – an overview of the marketplace.New Atlas.Web,15.03.2023.
