Nisan ayında Netflix platformunda yayınlanan ve 2024’ün en rahatsız edici dizisi olarak anılan Baby Reindeer, toplam yedi bölümden oluşan bir mini dizi. Başrolünü Richard Gadd ve Jessica Gunning’in paylaştığı dizide, komedyenlik hayali olan Donny’nin çalıştığı bara gelen Martha’ya acıyarak ona bir bardak çay ikram etmesi ile başlıyor her şey. Gerçek olaylardan uyarlandığını iddia eden dizinin başrol oyuncusu Richard Gadd, aynı zamanda dizinin hem yapımcısı hem de senaristi olarak yer alıyor. Takipçi bir kadının ısrarlı tacizine maruz kalan Gadd’ın hikayesini anlatan Baby Reindeer dizisinin derinliklerine ineceğiz.
Bir Bardak Çay Her Şeyi Değiştirebilir mi?
Baby Reindeer’in hikayesi yalnızca takıntılı bir takipçi olayını değil aynı zamanda taciz, cinsel istismar, gaslighting ve psikolojik manipülasyon gibi pek çok konuyu ele alıyor. Öncelikle dizimizin ana karakteri Donny‘yi ele alacak olursak, İskoç asıllı Donny komedyen olma hayali ile Edinburgh’dan Londra’ya taşınır ancak işler pek de istediği gibi yolunca gitmeyince kendisini bir barda barmenlik yaparken ve eski sevgilisinin annesiyle yaşarken bulur.
İşte tam o sırada kapıdan son derece çaresiz durumda görünen Martha girer ve Donny’nin Martha hakkındaki ilk düşüncesi “Ona acıdım. İlk hissettiğim buydu’’ olur ve Martha’ya bir bardak çay ikram eder. Çok basitmiş gibi görünen bu eylem yaklaşık 3 yıl sürecek olaylar silsilesinin, binlerce e-postanın ve arama kayıtlarının başlangıcı olur.
Martha, Glasgow Üniversitesi’nden onur derecesiyle mezun olmuş bir avukattır ancak psikolojik sağlığı hiç iyi değildir. Dizi boyunca Martha’nın geçmişine dair çok detaylı bilgi öğrenemeyiz ancak birkaç ufak detay bize Martha hakkında fikir verir. Martha, Donny ile konuşurken her zaman önemli insanlar tanıdığı ve onların avukatlığını yaptığı imasında bulunur. Ayrıca Donny’e gönderdiği her e-postanın sonu “Iphone’umdan gönderildi” ibaresi ile bitmektedir. İlerleyen bölümlerde fark ettiğimiz bir detay Martha’nın hiçbir zaman iphone’u olmadığını bize gösterir. Bunun aslında Martha’nın kendisini saygıdeğer ve önemli biri olarak gösterme çabasından kaynaklandığı varsayımında bulunabiliriz. Donny bu durumu tuhaf bulsa da Martha’nın kendisine olan ilgisinden hoşlanıp hoşlanmadığı konusunda oldukça kararsızdır. Martha’nın gerek iş yerinde gerekse stand-up gösterilerinde sürekli boy göstermesi onu rahatsız etse de, bir yandan da etrafından uzaklaşmasını istememektedir. Donny’nin Martha konusunda yaşadığı kafa karışıklığının asıl sebebi yaşadığı özgüvensizliği içten içe Martha sayesinde tamamlıyor olmasından kaynaklanır.
Travmatik Geçmişe Yolculuk
Dizi ilk bölümlerde kara komedinin sınırlarında gezerken, dördüncü bölümde Donny‘nin geçmişine yapılan geri dönüş ile seyircide adeta soğuk duş etkisi yaratır. Edinburg’da Fringe Festivali’ne katılan Donny, festival sırasında hayranı olduğu dizinin senaristi Darren ile tanışır. Darren, Donny’nin hayatındaki travmaları ve gelecekteki kararlarını etkileyen baş kişi konumundadır. Darren hem yakın hem mesafeli davranarak Donny’nin aklını karıştırmakta, aynı zamanda ona uyuşturucu verdiği zamanlarda cinsel tacizde bulunmaktadır. Travma sonrası stres bozukluğunun etkisi, Donny‘nin içinde bulunduğu utanç ve cinsel kimlik çatışması onu bir nevi bunalıma sürükler. Hissettiklerinin yaşadığı travmadan dolayı mı yoksa en başından beri içinde bastırdığı duygular mı olduğu sorusuna cevap bulamaz. Dizinin başarılı olduğu noktalardan biri de Donny’nin duygu değişimlerini gerçekçi bir şekilde yansıtmasıdır. Utanç ve öfke duygu durumları arasında gidip gelen Donny’nin hissettiği sıkışmışlık duygusunu seyirciye başarı bir şekilde aktarır.
”Bana bakan herkes neler yaşadığımı görebiliyormuş gibi geliyordu. Sanki bakışları ruhumu deliyor, tecavüzü, kuşkuyu, kargaşayı görüyorlardı. Gözlerim hayatımın en gizli sırrına açılan pencereydi sanki.”
Darren‘a olan öfkesi ve nefreti zamanla kendisine yönelen Donny, kendisine zarar verdiğini fark edince arzularının değiştiğini kabul etmek zorunda kalır. Biseksüel kimliğini kabullenen ve trans bir birey olan Teri ile ilişkiye başlayan Donny, Martha’nın ilişkilerine zarar vermemesi için uğraşsa da başarılı olamaz. Martha hakkındaki ikilemlerinin cinsel arzuya dönüşmesinin verdiği kafa karışıklığı, Donny’i zamanında önlem almak için gecikmesine yol açar.
Saplantılı Kişiliğin Tehlikeli Boyutları
”Sakın duracağımı sanma minik rengeyiği.”
-Iphone’umdan gönderildi
Martha‘nın geçmişine dair öğrendiğimiz detaylardan biri de eski patronunu ve ailesini taciz ettiği için dört buçuk yıl hapis yatmış olmasıdır. Martha’nın saplantılı kişiliğinin oluşmasına neden olan etkenlere dair dizide kendimize net bir cevap bulamayız. Donny’i ise hayatının her anından saplantı derecesinde takip etmesinin nedeni ufak bir detayda gizlidir. Donny bir gün Martha’yı kendi evinin önündeki otobüs durağında soğuktan titrerken bulur. Kaç saattir orada olduğunu hatırlayamayan Martha’yı evine götürür ve ısınması için çay yapar. İlk tanışma sahnesinde gördüğümüz sıcak çay bu sahnede yine karşımıza çıkar ve Donny’nin her şeye rağmen Martha’ya sempati duymaktan vazgeçemediğini gösterir. İlk bölümde Donny’nin acımayla karışık sempati dolu yaklaşımı ve kibarlığı Martha’nın Donny’i hayatının merkezine koyması için yeterli bir sebep olmuştur.
Donny, Martha‘nın yargılanmasının ardından rastgele bir bara girerek sandalyeye oturur. Martha’nın kendisine bıraktığı yüzlerce arama kayıtlarından birini dinlerken barmenin kendisine içecek ısmarlamasıyla küçük bir aydınlanma yaşar. İlk bölümde Martha’ya hissettiği merhametin bu sefer bir yabancı tarafından kendisine gösterildiğini fark eder ve belki de ilk defa Martha’nın neler hissettiğini anlar. Martha dizi boyunca Donny’e minik rengeyiği olarak seslenir. Anne ve babasının kavgaları arasında büyüyen Martha‘nın çocukluğuna dair tek olumlu anısı ren geyiği oyuncağıdır. Martha için Donny, onun çocukluğundan kalma yumuşak minik rengeyiğidir.
Baby Reindeer Neden Başarılı Bir Yapım?
”Şöhret yargılanmayı örter ve ben hayatım boyunca yargılanmaktan korktum.”
Baby Reindeer‘ın başarılı bir yapım olmasında oyuncuların başarısı, müzikler ve sahne geçişleri arasındaki tutarlılık gibi pek çok etkenden söz etmek mümkün ancak diziyi asıl başarılı yapan Donny karakterinin her anlamda duygularını, ikilemlerini ve kafa karışıklıklarını seyirci ile birlikte yaşayan bir karakter olmasıdır. Katıldığı stand-up yarışmasının finalinde artık pes eden Donny, omzundaki yüklerin ağırlığını taşıyamaz ve kendisini izleyen onlarca insanın önünde geçmişine yönelik itiraflarda bulunur. Donny’nin itiraf sahnesi oldukça etkileyicidir çünkü özgüvensizliğini bütünüyle kırarak kabuğundan çıkar. Gerek yaşadığı cinsel tacizden gerekse biseksüel kimliğinden ötürü yaşadığı yargılanma korkusunu kırmayı başarır.
Baby Reindeer, 2024 yılının en rahatsız edici dizisi unvanına sahiptir çünkü gerçekleri üzerini örtmeden veya ima etmeden açık açık seyircinin yüzüne vurur. Bizlere hayatta yalnızca mutlu sonların olmadığını, aynı zamanda can acıtan gerçeklerin ve bu gerçeklerle yaşamak zorunda kalan insanların var olduğunu bir kez daha hatırlatır.
Dizinin fragmanına buradan ulaşabilirsiniz:
Kaynakça
Baby Reindeer: 2024’ün ‘en rahatsız edici’ TV dizisinin arkasındaki gerçek hikaye. BBC Türkçe. Web. Erişim Tarihi: 24.05.2024
Baby Reindeer incelemesi: 2024’ün en çarpıcı ve üzücü dizilerinden biri (Iphone’umdan gönderildi). Mashable Türkiye. Web. Erişim Tarihi: 24.05.2024
Kapak Görseli: Netflix
