Netflix’in, 70’e aşkın ülkede 1 numarasını işgal eden 2024 yapımı Baby Reindeer mini dizisi, başkarakteri canlandıran Richard Gadd’ın kendi hayatından esinlenerek ortaya çıkardığı bir yapımdır. Hikâye, başkarakter Donny‘nin (Richard Gadd) çalıştığı Pub’a gelen müşterisi Martha‘yı (Jessica Gunning) üzgün bir hâlde görüp ona bir kahve ısmarlamayı teklif etmesiyle başlar. Martha, Donny’nin küçük jestinden çok etkilenir ve Donny’yi sapkınlık hâline getirmeye başlar.
Baby Reindeer, tipik bir sapkınlık hikâyesinden ibaret değildir. Yapım; istismar, sapkınlık, manipülasyon gibi çeşitli temalar üzerinde durur. İzleyiciye yaşanmışlıkların insan psikolojisi üzerindeki etkilerini gösteren çarpıcı bir portre sunar. İnsanı en insan hâliyle resmeder. Bu nedenle Baby Reindeer, kritiklerden ve izleyiciden olumlu dönütler almıştır. Bu yazıda Baby Reindeer’ı bu denli etkileyici kılan karakterlerinin psikolojik analizini ele aldık.
Donny
“Şöhreti bu yüzden istedim çünkü ünlüyseniz sadece tek bir şeysiniz: Ünlü.”
Donny Dunn, hikâyeyi perspektifinden izlediğimiz baş karakterdir. O, işinde başarılı olmak isteyen bir komedyendir. Aynı zamanda barmenlik yapar. Martha ile çalıştığı barda tanışan Donny, onu görünce hüzünlü hâline acır ve bir içecek ısmarlar. İlk görüşmeden sonraki her gün Martha, Donny’e e-postalar göndermeye başlar, onu takip eder, her akşam gösterilerine gider. Bunlara rağmen Donny Martha’yı polise ihbar etmez çünkü Martha; Donny’nin komik olmayan şakalarına bile kahkahalar atarak güler, görünüşüne iltifatlar eder. Ona aslında en çok istediği şeyi verir; ilgiyi. Buna ilişkin bir başka sebep de Donny’nin Darrien tarafından uğradığı cinsel istismardır.
Darrien, başarılı bir senaristtir. Donny, Darien’ın onu ünlü bir komedyen yapacağına inandığından onun dediği her şeyi yapar. Darrien’ı bir otorite figürü olarak belirlemiştir ve onu kaybetmek istemez. Belirli bir süre sonra Darrien, Donny’den yararlanmaya başlar ve onu belirli periyotlarla istismar eder. Otorite figüründen gelen istismar, kurbanın kendi muhakemesine güvenememesi gibi çeşitli sorunlar yaratır. Donny’nin kendi benliğine duyması gereken saygıyı kaybetmesinden ötürü sınır koymakta zorlandığı aşikârdır (Sloan).
Donny, uğradığı cinsel istismarın ardından kendisini tanımak adına kısa bir süre zarfında çeşitli insanlarla cinsel ilişkiye girmiştir. Kendisini önceden “heteroseksüel” olarak tanımlarken artık bunu yapamayacağının farkına varır. Teri adındaki transseksüel bir kadınla çıkmaya başlar. Donny, Teri ile olan ilişkisini saklı tutar. İlişkiden utanır. Bu, içselleştirmiş homofobisinin net bir belirtisidir. Homoseksüel olan bir bireyin maskülen olamayacağını düşünür (Sloan).
“Ben tek bir şeyi onu (Teri’yi) sevdiğimden çok sevdim. O şey neydi biliyor musunuz? Kendimden nefret etmek.”
Martha, Donny’nin ailesini tehdit etmeye başlayınca Donny, Martha’ya ailesini rahat bırakmadığı takdirde birlikte olamayacaklarını söyler. Martha ise aralarında geçen bu konuşmayı ve daha fazlasını polise götürür. Bu durumda Martha ve Donny polisin gözünde yer değiştirmişlerdir. Artık Donny Martha’yı rahatsız ediyormuş gibi görünüyordur. Donny bir bakıma kendisini sabote etmiştir.
Donny, altıncı bölümün sonunda seyircilerinin karşısında yaşadıklarını ve bunlara ilişkin hislerini anlatır. Bu video viral olur. Donny, artık çeşitli yerlere çağrılmaya başlamıştır. İstediği ilgiyi medyadan alıyordur. Her şey Donny için iyi giderken Martha, Donny’i ailesine olanları söylemekle tehdit eder. Donny bunu ses kaydından dinledikten sonra ailesinin yanına doğru yol alır. Donny ailesine yaşadıklarını anlatır, kendisinin homoseksüel olduğu için yeterince maskülen hissetmediğine değinir. Babası da bunun üstüne kendisinin küçük yaşta kilisede uğradığı istismarı anlatır. Ailesinin yanında olması, Donny’nin kendini kabul etme sürecinde büyük yer taşır.
Martha
“(Donny), ölümüm olacakmışsın gibi hissediyorum.”
Martha, kendisini Donny’e çok ünlü isimlerle çalışan bir avukat olarak tanıtır. Ancak Donny, Martha’nın Facebook platformunda paylaştığı editlenmiş fotoğraflardan bu bilginin gerçekte doğru olmadığını anlar.
Martha, Donny’ye karşı takıntılı hâle gelmiştir. Ona yüzlerce e-posta gönderir, çalıştığı yere gelir ve onu takip eder. Bu durum öyle bir noktaya gelmiştir ki Donny ve Teri’nin birlikte olduklarını görünce Teri’yi darp etmiştir.
Donny; her ne kadar Martha’ya yalnızca arkadaş olduklarını ve Martha’nın yaptıklarının doğru olmadığını söylese de Martha, Donny ile romantik bir ilişki içerisinde olduklarına inanmaktadır. Bu bakımdan kendisinde erotomani rahatsızlığının var olduğunu söylemek mümkündür (Chrissy, 2024).
Erotomani, bireyin karşısındaki (ulaşılmaz) kişiyle romantik anlamda ilişkide olduğu delüzyonunu oluşturan sanrı hastalığıdır. Genelde sınırda kişilik bozukluğuna (BPD) sahip kadın bireylerde bu rahatsızlığın da görülmesi daha muhtemeldir (Chrissy, 2024). Kendisinin terk edilme korkusu, ani öfke krizleri, Donny ile var olduğuna inandığı ilişkisinde Donny’ye herhangi bir konuda aşırı tepkiler vermesi ve ona ya “çok aşık” ya da “çok nefret dolu” davranması; sınırda kişilik bozukluğuna (BPD) işaret eder (Callahan, 2024).
Mini dizinin son sahnesinde Donny, Martha’nın önceden kaydettiği ses kayıtlarını dinler. Bu kayıtlar sayesinde Martha’nın ona “baby reindeer (yavru ren geyiği)” takma adını vermesinin sebebinin çocukluğunda sahip olduğu tek iyi şeyin bebek geyik peluş oyuncağı olduğunu düşünmesinden kaynaklandığını öğreniriz. Bu sahnede Martha’nın çocukluğunun iyi geçmediğini ve muhtemelen travmatik olduğunu anlarız. Martha’nın çocukluğu, onun Donny ve Teri’ye karşı olan davranışlarının bahanesi olmasa da sebebi olabilir. Mini dizinin bunun gibi ayrıntılarla Martha’yı da anlamamız için çaba sarf ettiği aşikârdır.
Darrien
“Başarılarını beni dinlemelerine borçlular.”
Darrien (Tom Goodman-Hill), Donny’ye onu ünlü ve başarılı yapacağına dair asılsız sözler veren başarılı bir senaristtir. Darrien, Donny’nin manipülasyona açık olduğunu fark eder ve bunu kendi komplekslerini tatmin etmek için kullanır. Darrien kendi güçlü pozisyonunu kullanarak daha güçsüz olan Donny’yi cinsel istismara maruz bırakır ve kendisini Donny için adeta bir bağımlılık hâline getirir.
Mini dizinin dördüncü bölümünde Donny’nin Martha’yı henüz ihbar etmemesinin sebebinin Darrien ile olan ilişkisi olduğunu öğreniriz. Donny ile Martha arasındaki ilişkinin bu şekilde olmasının temel nedeni, Darrien’ın ona yaşattıklarıdır. Ancak Darrien karakterine Martha kadar ekran süresi tanınmamıştır. Martha’nın aksine Darrien anlaşılması zor bir karakter değildir. Sadistliği, empati yoksunluğu ve hesaplılığı açıkça gözler önüne serilmiştir (Sloan, 2024).
Final bölümünde Donny, Darrien’ın evine gider. Darrien, Donny’ye viral olan videosunu izlediğini ve yaptığı şeyin ne kadar cesurca olduğunu söyler. Darrien’ın suçluluk duygusu hissetmediği açıktır. Asıl predatör Martha değil, Darrien’dır.
Kısacası, “Baby Reindeer” bize karakterlerinin iç dünyalarını net şekilde sunan başarılı bir yapımdır. Başkarakter Donny Dunn, kendi ilgi isteği için maruz kaldığı istismar döngüsünde kaybolurken Martha’nın sınırda kişilik bozukluğu ve de erotomani rahatsızlığı, onu Donny’i sapkınlık hâline getirmeye iter. Darrien ise adeta bir tetikleyicidir Donny için. Onun oyunlarıyla şekillenmiştir Donny’nin hayatı. Bu üç karakter arasındaki dinamiği konu alan mini dizi, izleyicilerden ve kritiklerden olumlu dönütler almıştır. İzlenilmesi gereken önemli bir yapımdır.
Kaynakça
Callahan, C. “What is Martha’s diagnosis? A psychologist breaks down ‘Baby Reindeer’.” Today, www.ehow.com/how_10727_make-vegetarian-chili.html. Accessed 23 April 2024.
Sloan K., Pride Theraphy. “Baby Reindeer: Trauma Bondging defined. Therapist review.” YouTube, 23 April. 2024, https://youtu.be/RZessu7_fOg?si=KrB0BISeWE9HCF-l.
Sloan K., Pride Theraphy. “Baby Reindeer: Episode 4 HURTS: Let’s Talk About Darrien.” YouTube, 4 May. 2024, https://youtu.be/mwcy5t7bSWM?si=y9QzdjPJZ4m2Y5ff.
Sloan K., Pride Theraphy. “Baby Reindeer: sexual confusion. Sexual orientation.” YouTube, 21 June. 2024, https://youtu.be/ryqqeBNgdkY?si=9QFb_c8pIm9YogKQ.
Kapak görseli: IMDb
