VIII. Henry’nin beşinci eşi, dikensiz gülü Katherine Howard, 1542’de Londra Kulesi’nde idam edildi. Peki neden idam edildi? Suçlu muydu, yoksa sadece kurban mı?
Katherine Howard Kimdir?
Kesin doğum tarihi bilinmemekle beraber, 1518-1524 yılları arasında Lambeth’te doğduğu sanılan Katherine Howard, az bir servete sahip olmasına rağmen güçlü bir aile olan Howard ailesinin üyesiydi. Babası Edmund Howard, dört hükümdara hizmet etmiş, II. Norfolk Dükü Thomas Howard’ın küçük oğluydu. Annesi ise Sir Richard Culpeper’in kızı Joyce (Jocasta) Legh’di. Çok sayıda hem üvey hem öz kardeşe sahip olan Katherine’in, Howard ve Culpeper çiftinin altı çocuğundan biriydi.
Katherine daha çok gençken annesini kaybetti. Bu kaybın üzerine, birkaç kardeşiyle beraber Norfolk Dowager Düşesi, büyükbabasının ikinci eşi Agnes Howard, ile birlikte yaşamaya gönderildi. Katherine’in eğitiminin temellerini oluşturacak olan, üvey büyükannesinin bakımı altında geçirdiği bu zamanlar olacaktı. Katherine’in hiçbir zaman akademik eğilimi olmadı; itaati, görgü kurallarını, sosyal zarafeti ve ev idaresinin temellerini öğrendi. Bir Katolik olarak yetiştirilmesine rağmen, dindar değildi. Merak uyandıran bir kişiliğe sahipti; müziği ve dansı severdi.
Katherine Howard, oldukça çekici bir kadındı. Fransız büyükelçisi onu güzelden daha çok kısa ve zarif şeklinde tanımlardı.
Katherine Howard’ın Anne Boleyn ve Jane Seymour ile İlişkisi
Katherine, VIII. Henry’nin skandal yaratan ikinci eşi Anne Boleyn’in kuzeniydi. Katherine’in babası, Anne’in annesinin erkek kardeşiydi. Katherine Howard ayrıca VIII. Henry’nin üçüncü eşi Jane Seymour’un da kuzeniydi. Katherine’in büyükannesi Elizabeth Tilney, Jane’in büyükannesi Anne Say’in kız kardeşiydi.
Henry Manox ile İlişkisi
Katherine, gelişen vücudunun ve bunun karşı cins üzerindeki etkisinin oldukça farkındaydı. Özellikle Dowager Düşesi’nin gözetimi altında, genç kadınlara ders vermek için işe alınan müzik öğretmeni Henry Manox’ın ondan etkilendiği gözünden kaçmıyordu. Katherine ve Manox’un zamanla sevgili olup olmadığı bilinmemektir. İkili bu ilişkiyi inkâr etti ancak Dowager Düşesi, Katherine ve Manox’u bir arada yakaladıktan sonra ikisini azarladı ve bir daha yalnız bırakılmamalarını emretti.
Francis Dereham ile İlişkisi
Katherine, Dowager Düşesi’nin ailesinin geri kalanıyla birlikte Lambeth’e taşındığında Manox kısa bir zaman sonra eski bir haber haline geldi. Saray gibi olan konak ziyaretçiye açıktı ve bu ziyaretçilerden biri Katherine’den etkilenmişti. Düşes’in sekreteri olarak atanan Francis Dereham, Howard ailesinin uzak bir bağlantısı ve III. Norfolk Dükü Thomas Howard’ın ailesindendi ve Dük, Katherine’in amcasıydı. Dereham yakışıklı ve atılgan bir gençti. Müzik öğretmeninden daha çekici bir eş adayıydı.
Artık daha olgun olan Katherine, Dereham ile cinsel ilişkiye girdi. Manox ile olduğu gibi bir belirsizlik yoktu; bu sefer kesindi. Hatta çift birbirlerine karı-koca şeklinde hitap ediyordu ancak Dereham evliliklerini resmileştirmeye hevesliyken Katherine, onunla ilişkiye giren ilk adamla yetinmek istemiyordu.
Katherine Howard ve VIII. Henri
Mart 1539’da Katherine’in amcası Norfolk Dükü, VIII. Henry’nin dördüncü karısı olan Anne of Cleves’in evinde Kahterine’e değerli bir pozisyonda çalışma imkânı sağladı. Cleves’in nedimesi olarak çalışmaya başlayan Katherine, burada VIII. Henry’nin dikkatini çekti.
49 yaşına gelen VIII. Henry gün geçtikçe şişmanlıyordu ve Katherine ile tanıştığında onu perişan hale getiren bir evlilikte sıkışıp kalmıştı. Genç, güzel ve hayat dolu olan Katherine, VIII. Henry’i adeta büyülemişti. Kaybettiği gençliğini yeni bir aşkın heyecanıyla yeniden yakalamak isteyen Henry, 12 Temmuz 1540’ta Anne ile olan evliliğinin feshedilmesini sağladı.
Henry, 28 Temmuz 1540’ta, Surrey’deki Oatlands Sarayı’nda Katherine Howard ile evlendi. 8 Ağustos’ta Katherine, Hampton Court Sarayı’nda artık resmen kraliçe olarak kabul edilecekti.
Katherine, Henry ile evliliğinin ardından “onun dışında başka irade yok” anlamına gelen “Non autre volonté que la sienne” sözünü benimsedi. Bundan sonraki yaşamı göz önüne alındığında, sahip olacağı az özgür irade için bu söz çok uygun olacaktı.
Katherine, üvey çocukları Mary, Elizabeth ve Edward ile çok az zaman geçirirdi. Mary ile ilişkileri oldukça gergindi. Katherine’den daha büyük olan Mary, oldukça saygısız davranıyordu. Katherine, Mary’nin iki hizmetçisini ceza olarak görevden aldıktan sonra ilişkileri biraz daha düzeldi. Elizabeth ile ilişkisi daha uyumluydu. Katherine genç kıza mücevherler hediye ederek gönlünü kazanmıştı. Gönlünü kazandığı sadece Elizabeth değildi; aynı zamanda Prens Edward’ın da beğenisini kazanmıştı.
VIII. Henry ve Katherine’in kendi çocukları olmadı. Bir ara ortaya çıkan söylenti hamile olduğu yönünde olsa da ya çocuklarını kaybettiler ya da söylentiler asılsızdı.
Katherine Howard ve Thomas Culpeper
Katherine’nin belki de en büyük hatalarından biri Francis Dereham’ı özel sekreterlik ve odasına müşavirlik teklif etmesiydi. Dereham’ın ortaya çıkmasıyla Katherine, King’s Privy Chamber’dan bir beyefendi olan Thomas Culpeper’dan iyilik talepleri almaya başladı.
Culpeper, kralın gözdesiydi ve Katherine’in de uzaktan akrabasıydı. Henry’nin ellinci yaş gününden kısa bir süre önce Katherine ve Culpeper ilişkiye girdiler.
Zina Söylentileri VIII. Henry’e Ulaşıyor
Ekim 1541’de Canterbury Başpiskoposu Thomas Cranmer, Katherine’in çocukluk evinde, bir aile üyesinden, evlilik öncesi ilişkilerine dair bilgiler edindi. Cranmer’a, bu bilgiyi Henry’e ulaştırması gerektiğine dair görev verildi. Cranmer, Hampton Court Sarayı’ndaki şapelde kraliçenin sadakatsizliğine dair yazılan bir mektupla krala haber ulaştırdı.
Cranmer, Howard’ların aksine sadık bir reformcuydu ve Katherine’i, tüm Howard ailesini iktidardan uzaklaştırmak için bu hazine değerindeki fırsatı kaçırmayacaktı. VIII. Henry’nin bu suçlamalar karşısında ilk tepkisi inanmamak oldu ve oldukça öfkelendi. Aşağılık söylentiler olduğuna inandığı şeyleri ortadan kaldırmak için acil bir soruşturma emri verdi.
Katherine’in İtirafı
8 Kasım’da Katherine itirafta bulundu: Francis Dereham’ın onu kullandığını söyledi. Ayrıca Henry Manox ile de cinsel ilişkiye girdiğini ve daha sonra Thomas Culpeper ile bir ilişkisi olduğunu da itiraf etti ve kendini kralın merhametine bırakarak şu sözleri söyledi:
“Majestelerinin gözüne girmeyi o kadar arzuladım ve dünyevi ihtişam arzusuyla o kadar kör oldum ki, bunu gizlemenin ne kadar büyük bir hata olduğunu düşünemedim.”
Ölüme Mahkum
15 Kasım 1541’de Katherine, eski Syon Manastırı‘na taşındı ve sekiz gün sonra kraliçeliğinden mahrum bırakıldı. Thomas Culpeper ve Francis Dereham 1 Aralık’ta vatana ihanetten suçlu bulunarak kısa süre sonra idam edildiler.
10 Şubat 1542’de Katherine Londra Kulesi’ne götürüldü. Üç gün sonra kulede infazıyla karşı karşıya kaldı. İskelede desteklenmesini gerektirecek kadar zayıf düşmüştü. Cezasının haklı olduğunu itiraf edecek kadar güç topladı. Akabinde birkaç dakika sonra idam edildi. İnfazıyla aynı gün cenaze töreni olmadan Londra Kulesi’ndeki St. Peter and Vincula Şapeli’ne gömüldü.
Kaynakça
- “Vixen or Victim”. Thehistorypress.uk Erişim Tarihi: 18 Mart 2023
- “Catherine Howard”. hrp.org.uk. Erişim Tarihi: 18 Mart 2023
