Bireylerin kendilerini ifade etme biçimi için kullandığı yollardan biri olan ve evrensel olarak da kabul edilen müzik, tarih boyunca farklı türlerde gelişmiş ve gelişmeye de devam ediyor.
Müzik; ruhsal arayışlar, aşklar, acılar, toplumsal ve politik eleştiriler için insanların kendilerini ifade ettiği bir yol olarak her dönem de farklı şekillerde öne çıkmıştır. 90’lı yıllar Türkiyesi’nde ise liberalleşmenin artması ile o dönemlerde pop müziğin gelişmesine katkıda bulunulmuştur. O dönemlerde, patlama olarak nitelendirilen ve art arda yayımlanarak o dönemlere hareketlilik getiren pop albümleri, kaderden neşeye dönüşün simgesi olarak bilinir. Geçen o yıllara bakınca, kimileriniz çocukluğunu, gençliğini, geride bıraktığı şeyleri belki de ilk duygularını, heyecanlarını bu yazımızda hatırlayacak.
1. Aşkın Nur Yengi – Sevgiliye (1990)
1970 doğumlu Türk şarkıcı Aşkın Nur Yengi, müziğe ilk adımını 1981’de henüz okul çağlarında iken Tunç Orkestrası’nda Sezen Aksu’nun vokalistliğini yaparak başladı. Düzenlenen yarışma ve festivallerde uluslararası platformlarda birincilikle kazandığı şarkılar arasında; “Yeniden”, “Portakal Çiçeği”, “Artık Hiç Ağlama” yer alır.
Yengi’yi asıl başarıya götüren eser ise 30 Ocak 1990 yılında Fono müzik tarafından yayımlanan Sevgiliye adlı albümü oldu. Onun ilk albümü olan bu eser çok büyük satış rakamlarına ulaşarak, o dönemlerde büyük bir ses getirmiştir. Bu sayede Yengi, 90’ların başarılı ilk şarkıcılarından olmuştur.
Sevgiliye albümü, içindeki şarkılarla birlikte hit ve klasik bir eserdir. Albüm 10 şarkıdan oluşur ve bu albüm içindeki şarkılar arasında; “Sevgilim”, “Yazık”, “Bile Bile” ve “Olmaz” yer alır. Sanatçının çok değerli ve aynı zamanda milat albümü olarak da bilinir.
“Seneler alıp gitmiş ne var ne yoksa her şeyi
İnanılmaz değişen ben miyim”
– “Bile Bile”, Aşkın Nur Yengi
1990 yılında yayımlanan Sevgiliye albümü, Türkiye’nin o zamanlardaki toplumsal ve siyasi olayları ile bağlantılıdır. Yerel seçimlerdeki partilerin ve enflasyon gibi sorunların, toplumsal gerginliklere yol açması ve batılı yaşam tarzına özenilmesi üzerindeki etkileri çoktur. Bu zamanlarda medya ve televizyon, toplumsal yapıyı şekillendirmede rol almıştır. Yengi’nin albümü ile dinleyicilerine böyle karmaşık zamanda duygusal bir kaçış sunulmuştur.
2. Levent Yüksel – Medcezir (1993)
1964’te Antalya’da dünyaya gelen ünlü sanatçı Levent Yüksel, müzik hayatına beş yaşında keman çalmaya başlayarak atılmıştır. Şarkıcı ve aynı zamanda bas gitaristi olarak da bilinen Levent Yüksel, Sezen Aksu’nun yetiştirdiği yorumculardandır. Askerlik yıllarından sonra İstanbul’a gelmiş ve bir dans müziği orkestrasında Sertab Erener ve Fatih Erkoç gibi ünlü isimlerle de çalışmıştır. Yüksel, ilk albümü için Sezen Aksu ve Uzay Heparı ile çalışmaya başlayarak 6 ayın sonunda, 21 Mart 1993’ te ilk albümü olan Medcezir’i ortaya çıkarmıştır. Albüm, Türk pop müziği alanında çok beğenilmiş ve başarılı bir yapıt olmuştur.
“Medcezir“, o dönemlerde kişinin nefes alması gibi anlamlar çağrıştıran ve Türkiye’nin en iyi 100 albümü içinde dördüncü sırada yer almıştır. Albüm, 10 şarkıdan oluşur ve bu şarkılarda en çok sevilenler arasında; “Medcezir”, “Yeter ki Onsuz Olmasın Aşk”, “Tuana”, “Bu Gece Son” yer alır.
“Tut, asırlık umutlarla acılarla
Tut, bırakma peşini hayatın ateşini gel
Ah, akıp gider oyun akıp gider
Devam eder hayat
Ah, uyan da gel Tuana”
– “Tuana”, Levent Yüksel
O dönemlerin toplumsal yapısıyla derin bir etkileşim içinde olan Medcezir albümünün duygusal temaları, siyasal ekonomik ve kültürel açıdan yaşanan olaylarla bağdaştırılıyor. İçeriğindeki şarkılarda, dinleyicilerin melankoli ve karmaşık ruh hallerini yansıtıyor ve özellikle “Tuana” şarkısında, öyle bir dönemden geçen birçok kişiye umudu kaybetmemeyi hatırlatıyor. Kısaca albüm, toplumsal değişimleri yansıtan ve duygusal kaçış sunan bir albüm olarak karşımıza çıkıyor.
3. Tarkan – Aacayipsin (1994)
1972 doğumlu Tarkan, müzik hayatına 1992 yıllarında başlar ve hem ülkede hem de dünya da yapığı eserleriyle çokça ses getirir. Tarkan, 1999 yılı Dünya Müzik Ödülü’ne sahip değerli sanatçılardandır. İlk albümü 1993’te yayımlanan “Sensiz” adlı eserinin ardından, ortaya çıkardığı ikinci albüm olan “Aacayipsin”, 1994 yılında İstanbul Plak etiketi ile yayımlanmıştır. Aacayipsin, ilk albümüne göre o dönemlerde çok daha fazla ses getirmiştir.
Aacayipsin adlı albümü, çıktığı yıldan bu yana çokça satmış ve Sezen Aksu, Ümit Sayın ve Yıldız Tilbe gibi değerli sanatçılar tarafından imzalı olan bir albümdür. Albüm, 12 şarkıdan oluşur ve içerisinde yer alan bazı şarkılar; “Şeytan Azapta”, “Unutmamalı”, “Kış Güneşi” ve “Eyvah” gibi eserlerdir.
“Hatırlamalı
Sevgiyle anmalı
Ümitlerle yarınları hoş tutmalı
Ayırmamalı”
-“Unutmamalı”, Tarkan
Albüm, şarkılarında kimlik arayışı, aşk ve hayal kırıklığı gibi temaları işleyerek dinleyicilerine duygusal anlamda etkilemeyi başarıyor. Özellikle 90’lı dönemlerin genç nesli için kendilerini ifade ettiği bu şarkıları içeren bu albüm, o zamanlar Türkiye’deki yaşanan siyasal ve ekonomik krizlerle birlikte toplumsal gerginliklerin yaşandığı dönemlerde yayımlandı. Bu tarz toplumsal olaylarla bağlantı kuran Tarkan, albümünde toplumun içsel çatışmalarını ve dış dünya ile olan ilişkilerini yansıtmış ve dinleyicilerine duygularını anlamayı sunmuştur.
4. Sezen Aksu – Işık Doğudan Yükselir (1995)
Sezen Aksu; birçok albümü ile bilinen, besteci, şair, şarkı sözü yazarı ve değerli ses sanatçısı. 1954’te Denizli’de dünyaya gelen sanatçı, lise dönemlerine denk gelen 1970’de Hafta Sonu dergisinin düzenlediği Altın Ses yarışmasında altıncı olarak ilk müzik deneyimini yaşadı. 1975 yılında ise “Haydi Şansım” adlı ilk plağının yayımlanması ile profesyonel müzik hayatına adım atmıştır. 1995 yılı 28 Haziran tarihinde ise “Işık Doğudan Yükselir” isimli albümü yayımlanmış ve diğer albümleri gibi buda o dönemlerde çokça kişiye dokunmuştur.
Müzik tarihinin önemli albümlerinden kabul edilen bu eserde 12 şarkı bulunmakta ve bu şarkıların içinde her türlü duyguyu bulmak mümkün. Albüm içindeki şarkılar arasında; “Son Sardunyalar”, “Alaturka”, “Davet” ve “Onu Alma Beni Al” yer alır.
“Ah ne kahraman, ne cesur
Ne güzel çocuklardık
Her yeni günü ümitle
Nasıl kucaklardık”
– “Son Sardunyalar”, Sezen Aksu
Sezen Aksu’nun Işık Doğudan Yükselir adlı albümü, yayımlandığı zamanlardaki Türkiye’nin toplumsal yapısını ve toplumsal değişiklikleri anlatan önemli bir eserdir. O dönemler, ülkede çıkan zorluklarla beraber geleneksel değerlerle modernleşme çabaları arasında çatışmalar yaşandığı dönemlerdi. Albüm, 90’lı dönemlerin sosyal ve siyasal yapısını içinde barındıran ve kişilerde olan kimlik arayışları, umutları ve umutsuzlukları aynı zamanda o dönemki neslin özlem ve hayal kırıklıklarını yansıtır. Aksu’nun bu albümü diğerlerinden farklı olarak dönemin toplumsal dinamiklerini anlamada önemli bir yer ediniyor.
5. Nazan Öncel – Sokak Kızı (1996)
Nazan Öncel, 6 Şubat 1956 yılında İzmir’de dünyaya gelmiş ve henüz çocukluk yıllarında Acı Tesadüf isimli filmde oynaması sonucu sanata olan ilgisi artmıştır. 1975 yılında İzmir Radyo’su tarafından düzenlenen müzik yarışmasında birinci olarak başarılı müzik kariyerine ilk adımı attı. Eserlerinde pop ve rock çalışan Öncel, ilk albümü “Yağmur Duası”nı 1982 yılında çıkarmıştır. 90’lı yıllarda çıkardığı “Bir Hadise Var” isimli albümü ise en başarılı eserlerinden olmuş ve 90’lı yılların sonlarına doğru çıkardığı “Sokak Kızı” adlı eseri art arda yaptığı çalışmalar arasından onu ön plana çıkartıyor.
1996 yılında çıkan Sokak Kızı adlı eserde, o dönemlere damga vurmuş şarkılar yer alıyor. Bunlar arasında; “Ben Sokak Kızıyım”, “Bu İstanbul”, “Özgür Çiçek”, “A Bu Hayat” bulunuyor.
“Ben sokak kızıyım
Bana iyi davranmayın”
– “Ben Sokak Kızıyım”, Nazan Öncel
Sokak Kızı albümü, Türkiye’deki 90’lar toplumunun yaşadığı olayları derinlemesine yansıtan eserlerdendir. Konu olarak bu albüm şarkılarında; sosyal adaletsizlik, ekonomik ve kültürel zorluklar, kentleşme ile yaşanan sorunlar, kadın hakları gibi temalara yer veriyor. Adından anlaşılacağı üzere, sokaklarda yaşayan insanların yaşam mücadelelerini ve umutlarını yansıtıyor. Albüm, toplumsal dayanışma ve bireysel özgürlük gibi konuları da savunarak, dinleyicilerine dönemin sert ruhunu aktarıyor ve o dönemki duyguları anlamayı sağlatıyor.
Kaynakça
- “Kısa Türkiye Tarihi: Acısıyla tatlısıyla 90’lı yıllar”. Gazete Duvar. Web. 14.09.2024
- “Aşkın Nur Yengi”. Karnaval. Web. 15.09.2024
- “Levent Yüksel”. Biyografi.info. Web. 15.09.2024
- “Tarkan”. Tarkan. Web. 15.09.2024
- “Sezen Aksu”. Biyografya. Web. 15.09.2024
- “Nazan Öncel Kimdir?”. Biletino Blog. Web. 15.09.2024
- Öne Çıkarılan Görsel Çanakkale Gündem sitesinden alınmıştır.
