Modern çağımızda yerli müziğin özgün adresi dediğimizde akla ilk gelenlerden biridir Can Temiz. Özellikle Model grubunun dağılmasından sonra, kendi deyimiyle hayatını resetleyen Temiz, bambaşka ama kendine ait bir tarzla müzik dünyasında ilerlemeye devam ediyor. Olduğu gibi işini yapan, bunu yaparken de müziğiyle yaşadığımız hayatı sorgulatmayı ihmal etmeyen Can Temiz‘i neden dinlemeliyiz, beş farklı sebeple özetliyoruz.
1. Farklı Tarzların Bir Arada Yer Bulması
Can Temiz, dışarıdan baktığımızda oldukça renkli bir tarza sahip izlenimi verse de şarkılarının iç yüzüne indiğimizde tam tersi bir durumla karşılaşıyoruz. Sözlerin karamsarlığı, düşüncelerinizde boğulmanıza sebep olabilecek tarzdadır. Sadece rock, pop veya metal şeklinde müzik türlerinin farklılaşması değil; yıllardır süregelen kalıpları aşarak kendine ait orijinal bir tarz yaratmasıyla Can Temiz, kesinlikle dinlemeniz gereken bir müzisyen.
Model grubu ülkemizi kasıp kavurduğu dönemlerde bas gitarist olarak dinlediğimiz Can Temiz’i, grubun dağılmasından itibaren çeşitli projelerde dinleme fırsat elde ettik, etmeye de devam ediyoruz. Yurt dışı projesi EXNUN ile kişiselleşmede atılan adımlar, Temiz’in solo projesi ile devam etti ve şu anda kendisiyle özdeşleşen tarzıyla dinlemeye devam ediyoruz.
Her sanatçının kendine ait bir dili vardır ki bu sayede sadece olduğu dönemde değil, ileriki dönemlerde de sevilerek dinlenebilsinler. Can Temiz’in dili, var olan kalıpları elinin tersiyle iterek kendisine ait yepyeni bir dil oluşturmaktır. Temiz’in şarkılarını, dilini anlamak için müzisyenin kendisini de bilmek gerekir. Sadece kulak verenler değil hissederek dinleyenler için Can Temiz biçilmiş kaftan doğrusu.
“Hayvan yaralı gülmez ama
Korkma havlayan köpek öldürmez
Beni burada kimse sevmez”
2. Sanatın Birçok Dalından Alınan İlham
Müziğini bizlerle paylaşmadan evvel, duyguların patladığı o üretim aşamasında Can Temiz, aslında sanatın birçok farklı dalından ilham aldığını ifade ediyor. Kayıt Dışı ile gerçekleştirdiği söyleşide; izlediği film/dizilerden tutun da okuduğu roman, şiir, çizgi romanlara kadar ilgisini çeken her şeyin müziğinde yer edindiğini ifade ediyor. Üstelik sanatın sınırlarından çıkarak çeşitli belgeseller, röportajlar, oynadığı oyunlar ve kendisinde bir etki uyandıran, onu heyecanlandıran her unsurun müziğinin üretim aşamasında kendisine yer bulduğunu da ayrıca belirtiyor.
İllüstrasyon konusunda da ayrıca ilgili olan Can Temiz’in bu ilgisini, single ve albüm kapaklarının tasarımlarıyla kolayca anlayabiliriz. Can Temiz’in şimdilik tek albümü olan AHLAKEN ALÇAK albüm kapağı, grafik sanatçısı Can Dağlı‘ya ait.
3. Sadece Kendi Yolunda Olan Biri
Günümüz müzik piyasasında devamlı olarak bir akım süregeliyor ve çoğunluk da buna kapılarak sürükleniyor. Fakat bu furyaya ayak uydurmadan kendi yolundan giden sanatçılar da yok değil. İşte Can Temiz de tam olarak bu şekilde, kendi yolundan giden bir isim. Kendisinde bir etki uyandıran, içinde kıpırtılara sebep olanlardan aldığı ilhamlarla kendi tarzını oluşturan Temiz, bu sayede aslında kendi yolundan da gitmiş oluyor. Uzun yıllar ekip içerisinde müzik yapıyor olmanın yıpratıcılığından dem vuran sanatçımız, bütün yükün omuzlarında olması dezavantajını da üstlenerek solo kariyerinde kendi yolunda emin adımlarla ilerliyor.
İlerlediği bu yolda Temiz’in amacı sadece müzik yapmak değil elbette. Müziği ile hayatlara dokunmak, düşünmeye sevk etmek ve gözlerimize inen perdeyi aralamak bir anlamda da. Zaten müzik dediğimiz de bu değil midir özünde? Eğer hayatlarımızda bir değişiklik yaratacak gücü bizlere ver(e)miyorsa, duygularımızda kıpırdanma oluş(a)muyorsa neden vardır ki o müzik?
“Ölüme hayattan zevk almamızı hatırlatan
Bir düşman muamelesi yapmamıza gerek yok
Ölüm bir hata değildir
Başarısızlık değildir
Ayağınıza küçük gelen bir ayakkabıyı çıkartmaktır”
4. Artistik Bir Müzisyen
Müzik de bir sanat biçimidir aslında. Ve Can Temiz, kendi özgün tarzını müziğin gerektirdiklerine kusursuzca uyduran, başarılı bir sanatçı özünde. Kariyeri boyunca tek bir çizgide ilerlemek yerine birçok farklı konumda yer almış, çeşitli projelerle kendisini geliştirmiş ve müziğine katkıda bulunmuştur. Yirmi veya otuzlu yaşlarda olduğunuzu varsayalım, kırk-elli yıl önce yayımlanıp da hâlen dinlenilen, ezbere bilinen şarkıları hatırlayın. Bu sanatçıların tamamı kariyerleri hatta hayatları boyunca tek bir çizgide mi ilerlediler yoksa hayatın birçok farklı noktasında yer alarak bakış açılarını daima yenilediler mi? Cevap sizde, tıpkı müziğin içerdiği mesajın da sizde olduğu gibi.
5. Müziğiyle Hayatı Sorgulatan
Son maddemiz ise Can Temiz’in müziğine vurgu yapıyor. Müzikte sözler, her şey demek olmasa da çoğunluğu ifade ediyor diyebiliriz. Ustaca yazılmış sözler, onları tamamlayan melodileriyle birlikte zamansız parçalara dönüşebilir. Sadece müzikte değil, sinemada hatta resim dünyasında bile insanlar tek ve sabit bir fikir veren oluşumları uzun süre sevmez. Her seferinde alacağınız mesaj aynı olduğundan dolayı bir yerden sonra terk edersiniz. Bu, tıpkı sonunu bildiğiniz kitabı tekrar tekrar okumaya benzer. Bu yüzden de sinemada, resimde, müzikte ve kısacası sanatın tüm dallarında insanlar kendilerinden birer parça bulmayı tercih eder. Özellikle müziğe dönecek olursak, kulağımıza fısıldanan sözler tek başına hiçbir anlam ifade etmezken bir araya geldiklerinde kimilerine düşüncelerini, kimilerine ise bakış açısını sorgulatabilir.
İnsan, değişen ve gelişen bir yaratıktır. Hayatının her döneminde hayata farklı bakmasıyla birlikte farklı düşünce kalıplarına girmeye oldukça müsaittir. Durum böyleyken bir şarkıyı art arda iki günde dinlediğinde bile bu iki günde aynı düşüncelere kapılmayabilir. Can Temiz gibi insanlara seslenen, kendisini ifade ederken başkalarının da duygularına tercüman olmaya çalışan müzisyenler sadece bu dönem değil uzun yıllar dinlenecek sanatçılardandır.
“Böyle zor olmamalıydı diyen
Bi ses yaralar derinden”
Kaynakça:
- Kayıt Dışı. “Can Temiz: Beni heyecanlandıran her şey bir şekilde üretimimde yerini buluyor”. Erişim: 11.01.2024. Web
- theMagger. “Can Temiz ile: İlk Solo LP’si ‘Ahlaken Alçak’ Üzerine”. Erişim: 11.01.2024. Web
- Back on Stage. “Can Temiz: Hayatımın çoğunluğunda düşünceli bir insanım”. Erişim: 11.01.2024. Web
